175 lat temu urodził się Karol Stanisław Olszewski (1846-1915), wybitny polski naukowiec. Olszewski odznaczał się wyjątkowo ścisłym umysłem – nie ograniczał się do jednej dziedziny nauki, lecz intensywnie zajmował chemią, matematyką i fizyką! Jednak to chemia była jego największą miłością. Znany głównie ze swoich prac nad kriogeniką. Opracował kaskadową metodę skraplania gazów. W 1913 roku został nominowany do Nagrody Nobla, której jednak nigdy nie otrzymał. #odkrycinanowo
Czego jeszcze możemy dowiedzieć się o życiu tego wybitnego naukowca? Na początku życie nie rozpieszczało młodego Karola – wcześnie stracił ojca, pozostając pod opieką matki. Jej celem było zapewnienie synowi jak najlepszego wykształcenia. Pierwszym krokiem do rozpoczęcia kariery naukowej okazały się studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Karol był wyjątkowo bystrym i pojętnym słuchaczem, więc etap ten okazał się, mówiąc ogólnie, niezbyt długi – tytuł uzyskał po zaledwie roku studiowania. Potem sprawy nabrały tempa – kontynuował edukację w Heidelbergu, gdzie obronił doktorat z chemii. Następnie powrócił do Krakowa, aby objąć profesurę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Był znany ze swojej pasji do przekazywania wiedzy, a jego wykłady i ćwiczenia cieszyły się dużą popularnością wśród studentów!
Bliska współpraca z profesorem Zygmuntem Wróblewskim zaowocowała opracowaniem kaskadowej metody skraplania, co pozwoliło po raz pierwszy na świecie skroplić pierwiastki takie jak tlen, azot czy argon. Można powiedzieć, że Olszewski był „królem zimna” swojej epoki. W laboratorium udało mu się uzyskać temperaturę -225 stopni Celsjusza, co w tamtych czasach było oszałamiającą wartością, stanowiąc ówczesny rekord świata!
Pomimo swojego dorobku naukowego nie otrzymał uznania, na jakie zasłużył. Przed śmiercią cały swój majątek przepisał na rzecz Akademii Umiejętności w Krakowie. Do dziś jego wkład w rozwój kriogeniki nie jest szeroko znany. Jednak Karol Olszewski był przede wszystkim oddanym nauce badaczem. Jego odkrycia, pasja i zaangażowanie, z którym podchodził zarówno do studentów, jak i swoich badań, czynią z niego wzór dla następnych pokoleń naukowców!
autorzy Emilie Adler, Ewelina Magdziak, Vasileios Topalis