Noc Naukowców LEM 2.0 ‘22

Celem projektu „Noc Naukowców LEM 2.0 ‘22” jest popularyzacja i promocja nauk inżynieryjno-technicznych – robotyki, automatyki, elektroniki oraz przyrodniczych – fizyki czy astronomii, dodatkowo w połączeniu z elementami literaturoznawstwa science-fiction wśród dzieci i młodzieży, ich rodziców, dorosłych oraz seniorów. Postać Stanisława Lema i jego twórczość, są punktem wyjścia do zaprezentowania tego, w jaki sposób roboty wpływają na dzisiejszy świat i jak pomagają w rozwoju technologii, bezpieczeństwa czy komunikacji. Tłem do naukowych aktywności są pomysły, które w swojej twórczości zawarł Stanisław Lem, a które, najczęściej kilkadziesiąt lat później, w podobnej lub identycznej formie, zostały wynalezione i zaimplementowane do naszego codziennego życia. Postępująca automatyzacja procesów produkcyjnych, rozwój elektroniki, informatyki czy fizyki sprawia, że w ostatnich latach roboty coraz szerzej wkraczają do naszego otoczenia.

„Europejska Noc Naukowców” zainicjowana została w 2005 roku przez Komisję Europejską, a na jej termin wybrano ostatni piątek września każdego roku. Od roku 2010 jest corocznie organizowana przez Centrum Nauki Experyment w Gdyni.

Projekt rozpoczął się w lipcu 2022 roku, a jego zakończenie zaplanowane jest na koniec października 2022 roku. Łączny czas trwania projektu wynosi 4 miesiące. Kulminację działań projektowych stanowiło będzie Wydarzenie, które odbyło się 30 września 2022 roku – „Noc Naukowców LEM 2.0 ‘22”.

Roboty nie są już tylko futurystyczną wizją kreowaną przez pisarzy, filmowców i artystów sztuk plastycznych czy teatralnych, ale coraz częściej pomagają ludziom w codziennym funkcjonowaniu. Podczas „Nocy Naukowców LEM 2.0 ‘22” Centrum Nauki Experyment zrealizowało kilkanaście rożnych działań projektowych, które podczas sześciu godzin Wydarzenia odbywały się w interaktywnej przestrzeni wystaw Centrum. Wyżej wspomniane aktywności miały na celu prezentację możliwości stwarzanych przez nowe technologie oraz sposobów wykorzystania robotów przy tworzeniu nowoczesnych rozwiązań technicznych.

Aktywności, takie jak referaty naukowe i pokazy osiągnięć nauki, warsztaty oraz gry mobilne, zostały poprowadzone przez polskich naukowców, studentów oraz edukatorów Centrum Nauki Experyment. Były one skierowane do szerokiego grona odbiorców, w tym także seniorów oraz osób niepełnosprawnych, zapewniając im komfortowy dostęp do świata nauki przedstawionego w atrakcyjnej, nowoczesnej formie audiowizualnej.

Podczas całego wydarzenia edukatorzy nawiązywali dialog z uczestnikami, pytając w szczególności dzieci i młodzież o ich wymarzone zawody, w których chcieliby realizować się w przyszłości. Goście Wydarzenia byli także zachęcani do wymyślania zawodów jeszcze nieistniejących. Rozmowa edukatorów z uczestnikami wydarzenia zmierzała do wniosku o zastępowalności pracy ludzkiej pracą robotów. Całość została zakończona obejrzeniem krótkiej filmowej „rozmowy”, na ekranach rozlokowanych na wystawach Experymentu, z robotem humanoidalnym o współistnieniu ludzi i robotów na rynku pracy.

Podczas akcji promującej wydarzenie „Noc Naukowców LEM 2.0 ‘22” organizator przeprowadził szereg działań zarówno w przestrzeni online, jak i na terenie Gdyni. Ich celem było dotarcie z informacją o Nocy Naukowców do odbiorców znających i ceniących twórczość Stanisław Lema, zainteresowanych zagadnieniami z obszaru nowych technologii, robotyki i astrofizyki i śledzących najnowsze osiągniecia naukowe, lecz w szczególności do jak najszerszego grona osób, dla których twórczość Lema i towarzyszące mu dziedziny nauki pozostają niezgłębione, a także zaproszenie ich do udziału w Wydarzeniu.

W ramach działań prowadzonych w Internecie opublikowano cykl postów w mediach w formie m.in. infografik prezentujących sylwetkę Stanisława Lema, krótkich wywiadów z naukowcami w formie filmów oraz podcastów, a także promujących poszczególne elementy programu wydarzenia (m. in. strefę druku 3D, strefę VR, planetarium astronomiczne).

W trakcie „Noc Naukowców LEM 2.0 ‘22” były prezentowane rozwiązania technologiczne (druk 3D, okulary VR, e-czytniki), których powstanie Stanisław Lem przewidywał w swojej twórczości literackiej. Dlatego w ramach promocji wydarzenia odbył się konkurs, którego uczestnicy mieli za zadanie wymyślenie i opisanie rozwiązania technologicznego możliwego do zastosowania w przyszłości w jednym z wybranych obszarów: ekologii cyfrowej, inżynierii biomedycznej, eksploracji kosmosu i innych (w nawiązaniu do tematów referatów naukowców prowadzonych w trakcie wydarzenia). Nagrodami w konkursie były m.in. zestawy książek Stanisława Lema w formie e-booków oraz e-czytniki.

Organizator przeprowadził również akcję promocyjną w przestrzeni miejskiej Gdyni – robot humanoidalny zapraszał w Centrum Riviera mieszkańców do udziału w „Nocy Naukowców LEM 2.0 ‘22”. Przechodnie mogli „porozmawiać” z robotem oraz zrobić sobie z nim zdjęcie wywoływane na miejscu, będące formą futurystycznej, zindywidualizowanej ulotki promocyjnej.

Bezpośrednio w Nocy Naukowców wzięło udział 700 uczestników, wśród których były dzieci i młodzież wraz z rodzicami lub opiekunami, osoby dorosłe, seniorzy, niepełnosprawni. Jeszcze szerszy zasięg miała akcja promocyjna w mediach społecznościowych, która, poza samą promocją wydarzenia, miała na celu przybliżenie twórczości Stanisława Lema, a także nowych technologii, które pojawiały się w jego dziełach, a po latach zostały wdrożone w realnym świecie.

Aktywności w mediach społecznościowych, w tym te dotyczące działań upowszechniających rezultaty projektu „Noc Naukowców LEM 2.0 ’22” oraz promujących i popularyzujących naukę, dotarły i będą docierały łącznie nawet do kilkuset tysięcy odbiorców.