Święta nierozerwalnie kojarzymy z czasem spędzonym w rodzinnym gronie. Czynności, takie jak pakowanie prezentów, przystrajanie choinki lub długie godziny spędzone w kuchni, każdego roku prowadzą nas do kulminacyjnego momentu – kolacji przy wspólnym stole. A gdy już zaczniemy jeść, często rozpoczynamy gastronomiczny maraton trwający trzy dni. Podczas gdy my świętujemy, ogarnięci błogim uczuciem zadowolenia, pomiędzy trzecim a czwartym kawałkiem serniczka, jest narząd w naszym ciele, który pracuje na maksymalnych obrotach. To jeden z najbardziej pracowitych i wszechstronnych narządów – wątroba. Przyjrzyjmy się bliżej wątrobowym supermocom! #fabrykaświętegomikołaja
❌ Supermoc 1 – Detoksykacja
Aż 70% krwi docierającej do wątroby biegnie żyłą wrotną, która niesie ze sobą wchłonięte z jelita substancje pokarmowe. Wątroba działa jak biologiczny filtr, stojąc na toksykologicznej straży organizmu. Metabolizuje toksyny do form mniej szkodliwych, które mogą zostać bezpiecznie usunięte z organizmu. Gdy nadużywamy alkoholu, przekroczymy zalecaną dawkę paracetamolu lub zjemy trujący grzyb, to właśnie wątroba, jako pierwsza, wysyła sygnały alarmowe o niebezpieczeństwie.
? Supermoc 2 – Prężnie działająca fabryka
Wątroba nie zaznaje wytchnienia. Do jej obowiązków należy nie tylko detoksykacja napływających nieustannie toksyn, lecz również intensywna synteza. Jak w ruchliwej fabryce, codziennie z wątrobowej taśmy produkcyjnej schodzi 1,5 litra żółci, białka krzepnięcia krwi, albuminy odpowiedzialne za gospodarkę wodną organizmu, zapobiegająca zakrzepom heparyna, czy wiele niezbędnych enzymów. A to tylko część jej produktów!
♻ Supermoc 3 – Regeneracja
Już mit o Prometeuszu może sugerować, że starożytni domyślali się regeneracyjnych właściwości wątroby. Heros został ukarany za kradzież ognia przykuciem do skały, a głodne orły każdego dnia wyszarpywały mu kawałki wątroby. Ta jednak jak na złość zawsze odrastała! Jak na półtorakilogramowy gruczoł zadziwiająco dużo możemy z niej „uszczknąć”, nie upośledzając tym samym jej funkcji. Co więcej – często przeprowadza się zabiegi usunięcia jednego z płatów wątroby, który po czasie odrasta. Jednak nawet wątroba nie jest niepokonana! Alkohol, zła dieta lub nadużywanie leków mogą zaburzyć regeneracyjne supermoce. Jak widać każdy superbohater ma swój kryptonit…
? Supermoc 4 – Magazyn cennych związków
Wątroba stanowi cieplutką (tak, to też jest nie bez znaczenia!) spiżarnię dla wielu substancji. Gromadzi związki chemiczne „na czarną godzinę”, np. glikogen, czyli magazyn glukozy, której nasze komórki potrzebują nieustannie, aby produkować energię. W wypadku niedoborów pokarmowych znajdziemy tam również zapas żelaza, witamin A, D3, K, czy B12.
? Supermoc 5 – Wewnętrzny kaloryfer
Jak wspomnieliśmy powyżej, wątroba jest wyjątkowo… gorąca. Intensywny metabolizm, a co za tym idzie – tysiące reakcji syntezy i rozkładu produkują ogromne ilości ciepła, które organizm wykorzystuje w procesach termoregulacyjnych. Przepływająca przez wątrobę krew ogrzewa się średnio o 1 stopień Celsjusza.