Hilary Koprowski – człowiek, który ocalił miliony żyć

Są takie osoby, których życiorys mógłby posłużyć za rewelacyjny film akcji lub kryminał. Wyobraźcie sobie kogoś, kto jest genialnym uczonym, ale też wybitnym muzykiem, skrupulatnym badaczem, ale też spontanicznym zapaleńcem. To ktoś, kto znany jest głównie z tego, że – jako wirusolog – uratował miliony ludzi przed śmiercią lub kalectwem. Przedstawiamy Hilarego Koprowskiego, którego 104. rocznicę urodzin obchodziliśmy w miniony weekend. #odkrycinanowo

Młody Hilary długo się wahał – czy pragnie zostać zawodowym pianistą, czy naukowcem. W jednej i drugiej dziedzinie odnosił ogromne sukcesy, uczęszczał do prestiżowych szkół. Ostatecznie jednak, postawił na nową wtedy gałąź nauki – wirusologię. Jego głównym celem było odkrycie „broni” przeciwko chorobie Heinego-Medina, znanej szerzej jako polio. Choroba ta doprowadzała do śmierci wielu ludzi, a pozostałych, których dotknęła, skazywała na kalectwo do końca życia.

Koprowski był ekscentrycznym, zdeterminowanym naukowcem, który nie lubił przestrzegać usztywnionych procedur – znacznie lepiej odnajdował się w działaniu. Dlatego kiedy zaczął intensywnie pracować nad opracowaniem szczepienia przeciw polio, zrezygnował z pracy na uczelni i zmienił zatrudnienie na rzecz laboratoriów komercyjnych, w których mógł być dla siebie samego sterem, żeglarzem i okrętem.

W pierwszej kolejności opracował specjalny „koktajl”, który wytworzył ze zmielonych mózgów oraz rdzeni kręgowych pobranych od szczurów, które przechorowały zakażenie. Na kolejnym etapie testów badacz podawał tę mieszaninę zwierzętom laboratoryjnym. Kiedy tylko stwierdził, że jest ona skuteczna, zdecydował się na radykalny krok. Czas naglił, wielu ludzi było zagrożonych śmiertelną chorobą, dlatego Koprowski nie czekał dłużej – postanowił, że sam wypije miksturę, która chroni przed polio i tym samym wykaże, iż jest ona skutecznym, ale też bezpiecznym szczepieniem…

Współcześnie procedura tego typu nie miałaby oczywiście racji bytu. Nie ulega jednak wątpliwości, że Hilary Koprowski osiągnął swój efekt. Opracowana przez niego szczepionka okazała się być skuteczna i bezpieczna. Szacuje się, że dzięki swojemu odkryciu ocalił od zachorowania, a więc i od kalectwa lub śmierci, miliony ludzi na całej Ziemi.

Koprowski był jedną z tych postaci, obok których nie dało się przejść obojętnie. Potrafił stosować kontrowersyjne metody i często oceniany jest bardzo niejednoznacznie. Nie ulega jednak wątpliwości, że dzięki swojej determinacji osiągnął coś, czego ludzkość nigdy mu nie zapomni.

autor Marta Alicja Trzeciak