Polska Akademia Dzieci – wykład 3. Babcie orek

Zadanie domowe: podczas przedświątecznych zakupów poszukaj w sklepie ryb z certyfikatem MSC. To właśnie te kupcie na świąteczny stół!

Ciekawostki!

• Czy orki są inteligentne?
  I to bardzo! Orki zaliczane są do rodziny waleni uzębionych i są jednymi z największych i najbardziej przebiegłych drapieżników na ziemi. Potrafią analizować i rozpoznawać otoczenie, przypisuje im się nie tylko inteligencję, ale także złożoną emocjonalność. Potrafią uczyć się nawzajem bardzo wyspecjalizowanych technik polowania i przekazywać wiedzę z pokolenia na pokolenie.
• Jak polują orki?
  Różne stada opracowały różne specjalistyczne metody polowań. Te, które polują na uchatki, wyskakują z wody na plażę, chwytają zdobycz, a następnie zsuwają się do morza z kolejną falą. Mają tylko jedną szansę, by jak najszybciej pochwycić ofiarę i wycofać się do wody, więc ten sposób polowania wymaga olbrzymiego doświadczenia i umiejętności.
  Orki są skutecznymi drapieżnikami dzięki współpracy. Potrafią koordynować działania i porozumiewać się ze sobą, innymi słowy – grają drużynowo. Zmieniają także taktykę wraz ze zmianami sytuacji, np. podczas tzw. żerowania karuzelowego, kiedy zaganiają śledzie niczym psy pasterskie owce, tworząc z nich zwarte grupy. Następnie na zmianę nurkują pod ławice ryb i opływają ją, tworząc karuzelę, równocześnie płoszą śledzie wypuszczając bańki powietrza, wydając dźwięki i strasząc je jasnymi podbrzuszami. Śledzie zbijają się coraz ściślej, a gdy karuzela rozkręci się na dobre, jedna z orek wpływa w ławicę, ustawia ciało w charakterystyczny sposób i uderza w kilka osobników ogonem, oddzielając je od stada i ogłuszając.
• Kto opisał orki jako pierwszy?
  To dokonanie przypadło w udziale najsłynniejszemu systematykowi Karolowi Linneuszowi w 1758 roku. Nadał im nazwę Delphinus orca.
• Gwiazda pośród orek
  Najsłynniejszą orką jest samiec Keiko, który zagrał jako Willy w filmie „Uwolnić orkę” a później w jego kontynuacjach. Keiko urodził się w stanie dzikim w 1977 r., dwa lata później został schwytany w wodach okalających Islandię. Zmarł 12 grudnia 2003 r, w wieku 26 lat.
• Jak dużo zębów mają orki?
  Te ssaki morskie w swoim uzębieniu górnym i dolnym posiadają po 10-12 par lekko zakrzywionych w tył, ostrych i mocno szpiczastych zębów. Uzębienie jest wtórnie homodontyczne, co oznacza, że wszystkie ich zęby mają podobny kształt i wielkość.
• Jak porozumiewają się orki?
  Naukowcy od lat obserwujący orki zauważyli, że każde ich stado wypracowuje swój własny dialekt komunikacyjny, który poszczególne osobniki przekazują sobie z pokolenia na pokolenie. Zaobserwowano przy tym znaczną różnicę pomiędzy dialektami orek prowadzących osiadły styl życia, a stad wędrownych. Wszystkie lubią się jednak często witać ze sobą, co robią ocierając się pieszczotliwie nawzajem o siebie pyskami.
• Czy orki atakują ludzi?
  Orki nie atakują ani nie zabijają ludzi. Opowiada się za to historie o rozbitkach uratowanych przez te zwierzęta, gdy orki wynosiły pechowców na powierzchnię, ochraniały przed atakami rekinów czy wskazywały drogę ku lądowi.